برخی از درمان‌های سرطان، مانند موارد ذکر شده در زیر، ممکن است باعث مشکلات ادراری و مثانه شوند:
- پرتودرمانی لگن (شامل اندام‌های تولید مثل، مثانه، روده بزرگ و راست روده) می‌تواند مثانه و مجاری ادراری را تحریک کند. این مشکلات اغلب چند هفته پس از شروع پرتودرمانی شروع می‌شوند و چند هفته پس از اتمام درمان از بین می‌روند.
- برخی از انواع شیمی‌درمانی و ایمونوتراپی همچنین می‌توانند سلول‌های مثانه و کلیه‌ها را تحت تأثیر قرار داده یا به آنها آسیب برسانند .
- جراحی برای برداشتن پروستات (پروستاتکتومی)، جراحی سرطان مثانه و جراحی برای برداشتن رحم، بافت اطراف رحم، دهانه رحم و قسمت بالای واژن (هیسترکتومی رادیکال) نیز می‌توانند باعث مشکلات ادراری شوند. این نوع جراحی‌ها همچنین ممکن است خطر عفونت ادراری را افزایش دهند.
علائم مشکل ادراری
با پزشک یا پرستار خود صحبت کنید تا از علائمی که ممکن است تجربه کنید مطلع شوید و بپرسید که در مورد کدام یک باید تماس بگیرید. برخی از تغییرات ادراری یا مثانه ممکن است طبیعی باشند، مانند تغییر رنگ یا بوی ادرار ناشی از برخی از انواع شیمی درمانی. تیم مراقبت های بهداشتی شما علت علائم شما را تعیین کرده و در مورد اقداماتی که برای بهبود حال شما باید انجام دهید، توصیه هایی ارائه خواهد داد.
تحریک پوشش مثانه (سیستیت ناشی از پرتودرمانی):
- درد یا احساس سوزش هنگام ادرار کردن
- خون در ادرار (هماچوری)
- مشکل در شروع ادرار کردن
- مشکل در تخلیه کامل مثانه (احتباس ادرار)
- احساس نیاز فوری یا مکرر به ادرار کردن
- نشت مقدار کمی ادرار هنگام عطسه یا سرفه
- اسپاسم مثانه، گرفتگی عضلات یا ناراحتی در ناحیه لگن
عفونت دستگاه ادراری (UTI):
- درد یا احساس سوزش هنگام ادرار کردن
- ادرار کدر یا قرمز رنگ
- تب ۳۸ درجه سانتیگراد یا بالاتر، لرز و خستگی
- درد در کمر یا شکم
- مشکل در ادرار کردن یا عدم توانایی در ادرار کردن
در افرادی که تحت درمان سرطان هستند، عفونت ادراری می‌تواند به یک بیماری جدی تبدیل شود که نیاز به مراقبت‌های پزشکی فوری دارد. در صورت ابتلا به عفونت باکتریایی، آنتی‌بیوتیک تجویز می‌شود.
علائمی که ممکن است بعد از عمل جراحی رخ دهد:
- نشت ادرار (بی اختیاری ادرار)
- مشکل در تخلیه کامل مثانه
راه‌های پیشگیری یا کنترل
در اینجا چند مرحله وجود دارد که ممکن است برای احساس بهتر و جلوگیری از مشکلات به شما توصیه شود:
- مایعات فراوان بنوشید. اکثر افراد باید حداقل ۸ فنجان مایعات در روز بنوشند تا ادرارشان زرد روشن یا بی‌رنگ باشد. شما باید از چیزهایی که می‌توانند مشکلات مثانه را بدتر کنند، دوری کنید. این موارد شامل کافئین، نوشیدنی‌های الکلی، غذاهای تند و محصولات تنباکو می‌شود.
- پیشگیری از عفونت‌های دستگاه ادراری. پزشک یا پرستار شما در مورد راه‌های کاهش احتمال ابتلا به عفونت دستگاه ادراری با شما صحبت خواهد کرد. این موارد ممکن است شامل رفتن مکرر به دستشویی، پوشیدن لباس زیر نخی و شلوار گشاد، یادگیری در مورد شیوه‌های ایمن و بهداشتی برای سوندگذاری، دوش گرفتن به جای وان حمام و مشورت با پرستار قبل از استفاده از محصولاتی مانند کرم یا لوسیون در نزدیکی ناحیه تناسلی باشد.
صحبت با تیم مراقبت‌های بهداشتی شما
با تهیه فهرستی از سوالاتی که باید بپرسید، برای ویزیت خود آماده شوید. اضافه کردن این سوالات را به فهرست خود در نظر بگیرید:
- در صورت بروز چه علائم یا مشکلاتی باید با شما تماس بگیرم؟
- چه اقداماتی می‌توانم انجام دهم تا احساس بهتری داشته باشم؟
- روزانه چقدر باید بنوشم؟ چه مایعاتی برای من مناسب‌تر است؟
- آیا نوشیدنی‌ها یا غذاهای خاصی وجود دارد که باید از آنها اجتناب کنم؟
تهیه و تنظیم: سید طه نوربخش
تأیید و نظارت: فائزه محمدهاشم-متخصص ژنتیک
