ایمونوتراپی نوعی درمان سرطان است که پاسخ سیستم ایمنی بدن شما را به سرطان تقویت می‌کند. نوعی از ایمونوتراپی، به نام درمان مهارکننده نقاط بازرسی ایمنی، می‌تواند یک پاسخ ایمنی را تحریک کند که باعث التهاب در اندام‌های بدن شما می‌شود. پسوند “-itis” (به معنی التهاب) را در نام بسیاری از این بیماری‌ها مشاهده خواهید کرد.
پزشکان و محققان در تلاشند تا در مورد بهترین راه‌های پیشگیری یا مدیریت عوارض جانبی مرتبط با التهاب اطلاعات بیشتری کسب کنند. گاهی اوقات این عوارض جانبی با داروهایی مانند استروئیدها که برای کاهش سرعت پاسخ ایمنی بیش فعال عمل می‌کنند، مدیریت می‌شوند. این عوارض جانبی ممکن است جدی و حتی تهدید کننده زندگی باشند. صحبت با تیم مراقبت‌های بهداشتی خود برای دانستن علائم و نشانه‌هایی که باید انتظار داشته باشید، و همچنین زمان وقوع آنها و اقدامات لازم در صورت بروز، مهم است.
برای افرادی که بیماری خودایمنی دارند، بسیار مهم است که قبل از شروع درمان، در مورد این بیماری با پزشک خود صحبت کنند.
عوارض جانبی در افرادی که ایمونوتراپی دریافت می‌کنند
این فهرست عوارض جانبی می‌تواند مرجع مفیدی باشد، زیرا شما بر اساس درمانی که دریافت خواهید کرد، از تیم مراقبت‌های بهداشتی خود در مورد آنچه انتظار دارید، اطلاعات بیشتری کسب خواهید کرد.
عوارض جانبی در این اندام‌ها و سیستم‌ها شایع‌تر است:
دستگاه گوارش: التهاب اندام‌های دستگاه گوارش، که کولیت (Colitis) نامیده می‌شود، ممکن است باعث درد معده یا شکم، اسهال و مدفوع تیره یا خونی شود. برخی افراد ممکن است دچار هپاتیت خفیف شوند که معمولاً طی آزمایش خون تشخیص داده می‌شود.
دستگاه درون‌ریز (اندوکرین): زمانی که غدد تولیدکننده هورمون دچار التهاب می‌شوند، ممکن است با برخی از مشکلات زیر مواجه شوید. پزشک شما به طور منظم سطح هورمون‌ها را بررسی خواهد کرد تا این مشکلات را به موقع شناسایی و تشخیص دهد.
التهاب غده هیپوفیز (Pituitary gland): شایع‌ترین مشکل التهابی مرتبط با دستگاه درون‌ریز است و ممکن است باعث سردرد و خستگی شود.
التهاب غده فوق کلیوی (Adrenal gland): ممکن است باعث خستگی، ضعف عضلانی، کاهش اشتها، کاهش وزن و درد شکم شود.
التهاب غده تیروئید (Thyroid gland): می‌تواند باعث مشکلاتی مانند کم‌کاری تیروئید (که ممکن است منجر به ضعف، یبوست، خشکی پوست، افزایش وزن و حساسیت به سرما شود) و پرکاری تیروئید (که ممکن است باعث اسهال، کاهش وزن، تعریق، حساسیت به گرما و در موارد نادر، فیبریلاسیون دهلیزی شود) گردد.
التهاب پانکراس (Pancreas) که پانکراتیت (Pancreatitis) نامیده می‌شود، ممکن است موجب درد شدید شکمی، تهوع و استفراغ گردد.
دستگاه عضلانی-اسکلتی: التهاب مفاصل و عضلات ممکن است باعث احساس درد و ضعف شود. التهاب عضلات به میوزیت (Myositis) معروف است. همچنین ممکن است به مشکلات روماتولوژیک مبتلا شوید.
دستگاه تنفسی (مشکلات ریوی): التهاب ریه‌ها، که پنومونیت (Pneumonitis) نامیده می‌شود، می‌تواند باعث تنگی نفس و سرفه شدید شود.
پوست: مشکلات التهابی پوستی ممکن است شامل راش (دانه‌های پوستی)، خارش، تاول و زخم‌های پوستی باشد. برای مدیریت تغییرات پوست و ناخن می‌توانید اطلاعات بیشتری کسب کنید.
عوارض جانبی کمتر شایع در این اندام‌ها و دستگاه‌ها دیده می‌شود:
خون (مشکلات هماتولوژیک): ممکن است به راحتی دچار خونریزی یا کبودی شوید، که به آن ترومبوسیتوپنی (Thrombocytopenia) گفته می‌شود. سایر مشکلات خونی شامل کم‌خونی (Anemia) و نوتروپنی (Neutropenia) می‌باشد.
چشم‌ها: ممکن است دچار تغییرات بینایی یا درد چشم شوید که ناشی از التهاب‌هایی مانند یووئیت (Uveitis) یا اپی‌اسکلریت (Episcleritis) است.
التهاب قلب که میوکاردیت (Myocarditis) نام دارد، ممکن است باعث کاهش فشار خون شود. در موارد نادر، این التهاب می‌تواند توانایی قلب برای پمپاژ خون را کاهش دهد، باعث اختلال در ضربان قلب شود و حتی منجر به حمله قلبی گردد.
التهاب کلیه (Nephritis): ممکن است باعث کاهش میزان ادرار شود. ممکن است خون در ادرار مشاهده شود.
التهاب کبد (Hepatitis): ممکن است باعث زردی پوست و چشم‌ها شود. همچنین ممکن است با تهوع یا استفراغ، درد شکم، خستگی، ادرار تیره و خونریزی یا کبودی همراه باشد.
التهاب دستگاه عصبی: ممکن است باعث گزگز، بی‌حسی یا ضعف در دست‌ها، پاها و گاهی صورت شود. التهاب مغز (Encephalitis) ممکن است باعث علائمی مشابه آنفلوآنزای خفیف یا عوارض جدی‌تری مانند تب ناگهانی و بالا، گیجی، توهم، تشنج و استفراغ شود.
نسبت به تغییرات و مشکلات هوشیار باشید
مهم است که هرگونه مشکل التهابی احتمالی توسط متخصص انکولوژی شما ارزیابی شود . متخصص انکولوژی شما ممکن است به شما توصیه کند که در صورت بروز علائم التهابی ابتدا با او تماس بگیرید، یا ممکن است به شما توصیه شود که به دنبال مراقبت‌های پزشکی اورژانسی باشید.
اطلاعات کلیدی در مورد درمان خود را یادداشت کنید و آن را در دسترس داشته باشید، در صورتی که نیاز به اشتراک گذاری آن با پزشکان در اورژانس داشته باشید. مهم است که سایر متخصصان پزشکی بدانند که شما ایمونوتراپی دریافت می‌کنید، بنابراین باید موارد زیر را یادداشت کنید:
- نام دارو (ها)
- اطلاعات تماس پزشک شما
- اطلاعات تماس بیمارستان شما
پس از صحبت با تیم مراقبت‌های بهداشتی خود، مطمئن شوید که به این سؤالات پاسخ داده‌اید.
- بسته به نوع ایمونوتراپی که دریافت می‌کنم، چه عوارض جانبی التهابی مرتبط با اندام ممکن است داشته باشم؟
- آیا باید سعی کنم هر یک از این عوارض جانبی را در خانه مدیریت کنم؟
- در صورت بروز چه عوارض جانبی باید با شما تماس بگیرم؟ کدام عوارض جانبی نیاز به مراقبت پزشکی فوری دارند؟ برای دریافت مراقبت‌های پزشکی فوری به کجا باید مراجعه کنم؟
- این عوارض جانبی چه زمانی ممکن است شروع شوند؟ چه مدت ممکن است ادامه داشته باشند؟
- چه نوع دارو یا درمانی برای درمان عوارض جانبی که ممکن است داشته باشم استفاده می‌شود؟
- چه مدت طول می‌کشد تا عوارض جانبی برطرف شوند؟
- چه مدت پس از درمان ممکن است این عوارض جانبی رخ دهند؟
منابع مرتبط
- داروهای جدید، عوارض جانبی جدید: عوارض ایمونوتراپی سرطان
- جزئیات مطالعه عوارض جانبی طولانی مدت مهارکننده‌های نقاط بازرسی ایمنی
تهیه و تنظیم: سید طه نوربخش
تأیید و نظارت: فائزه محمدهاشم-متخصص ژنتیک
