همانطور که سرطان بر سلامت جسمی شما تأثیر می‌گذارد، می‌تواند طیف وسیعی از احساسات را که به مواجهه با آنها عادت ندارید، برانگیزد. همچنین می‌تواند احساسات موجود را شدیدتر جلوه دهد. این احساسات ممکن است روزانه، ساعتی یا حتی دقیقه به دقیقه تغییر کنند. این موضوع چه در حال حاضر تحت درمان باشید، چه درمانتان تمام شده باشد و چه یک دوست یا عضوی از خانواده باشید، صادق است. همه این احساسات طبیعی هستند.
اغلب ارزش‌هایی که با آنها بزرگ شده‌اید، بر نحوه تفکر شما در مورد سرطان و نحوه کنار آمدن با آن تأثیر می‌گذارند. برای مثال، برخی افراد:
- احساس می‌کنند که باید قوی باشند و از دوستان و خانواده خود محافظت کنند.
- به دنبال حمایت باشید و به عزیزان یا سایر بازماندگان سرطان مراجعه کنید.
- از مشاوران یا سایر متخصصان کمک بخواهید.
- برای کمک به کنار آمدن با مشکلات، به ایمانشان رجوع کنند.
هر تصمیمی که می‌گیرید، مهم این است که کاری را که برای شما درست است انجام دهید و خودتان را با دیگران مقایسه نکنید. دوستان و اعضای خانواده شما ممکن است برخی از احساسات مشابه شما را داشته باشند. اگر احساس راحتی می‌کنید، این اطلاعات را با آنها در میان بگذارید.
غرق در حیرت
وقتی برای اولین بار متوجه می‌شوید که سرطان دارید، طبیعی است که احساس کنید زندگی‌تان از کنترل خارج شده است. این می‌تواند به دلایل زیر باشد:
- از خودت می‌پرسی که آیا قرار است زنده بمانی؟
- روال عادی زندگی شما به دلیل مراجعه به پزشک و درمان مختل شده است.
- مردم از اصطلاحات پزشکی استفاده می‌کنند که شما نمی‌فهمید.
- احساس می‌کنید نمی‌توانید کارهایی را که از آنها لذت می‌برید انجام دهید.
- احساس درماندگی و تنهایی می‌کنید.
حتی اگر احساس می‌کنید کنترل اوضاع از دستتان خارج شده است، راه‌هایی وجود دارد که می‌توانید مسئولیت آن را بر عهده بگیرید. یادگیری هرچه بیشتر در مورد سرطان و درمان آن می‌تواند مفید باشد. هرچه بیشتر بدانید، احساس کنترل بیشتری خواهید داشت. از پزشک خود سؤال بپرسید و از گفتن اینکه متوجه شرایط یا اصطلاحات نمی‌شوید، نترسید.
برای برخی افراد، تمرکز روی چیزهایی غیر از سرطان در صورت امکان، احساس بهتری ایجاد می‌کند. اگر تمایل و انرژی دارید، سعی کنید در کارهایی که از آنها لذت می‌برید مانند موسیقی، صنایع دستی، مطالعه یا یادگیری چیزهای جدید شرکت کنید.
ترس و نگرانی
شنیدن اینکه سرطان دارید ترسناک است. ممکن است از موارد زیر بترسید یا نگران باشید:
- درد داشتن، چه از سرطان و چه از درمان آن
- احساس بیماری یا تغییر ظاهر در نتیجه درمان
- مراقبت از خانواده‌تان
- پرداخت صورتحساب‌هایتان
- حفظ شغل
- مرگ
برخی از ترس‌ها در مورد سرطان مبتنی بر داستان‌ها، شایعات یا اطلاعات نادرست هستند. برای مقابله با ترس‌ها و نگرانی‌ها، اغلب کسب اطلاعات مفید است. اکثر افراد وقتی حقایق را می‌آموزند، احساس بهتری دارند. آنها کمتر می‌ترسند و می‌دانند چه انتظاری داشته باشند. برخی مطالعات حتی نشان می‌دهند افرادی که در مورد بیماری و درمان خود اطلاعات کافی دارند، بیشتر احتمال دارد برنامه‌های درمانی خود را دنبال کنند و سریع‌تر از افرادی که اطلاعات کافی ندارند، از سرطان بهبود یابند.
استرس و اضطراب
چه در طول درمان و چه بعد از آن، طبیعی است که به خاطر تمام تغییرات زندگی که در حال گذر از آنها هستید، استرس داشته باشید. بسیاری از افراد در مورد مواردی مانند موارد زیر دچار سردرگمی یا استرس می‌شوند:
- آیا بیمه آزمایش‌ها و درمان را پوشش می‌دهد؟
- کجا می‌توان حمایت عاطفی پیدا کرد
- چگونه در انجام کارهای روزمره کمک بگیریم
- چگونه سرطان بر زندگی کاری آنها تأثیر خواهد گذاشت
استرس می‌تواند مانع از بهبودی بدن شما آنطور که باید شود. مهم است که در اوایل درمان، پیشگیرانه عمل کنید و در مورد مسائلی مانند موارد فوق صحبت کنید. به عنوان مثال:
- اگر در مورد بیمه یا مسائل مالی به کمک نیاز دارید، با تیم مراقبت‌های بهداشتی خود صحبت کنید تا از نگرانی‌های شما آگاه باشند. سپس با دفتر صدور صورتحساب بیمارستان خود صحبت کنید و از آنها راهنمایی بخواهید.
- برای دریافت حمایت عاطفی و عملی، از مددکار اجتماعی یا پرستار بیمارستان خود بپرسید که منابعی را که می‌توانند به شما کمک کنند، کجا می‌توانید پیدا کنید.
اضطراب به این معنی است که شما نگرانی زیادی دارید، نمی‌توانید آرام باشید و احساس تنش می‌کنید. ممکن است متوجه شوید که:
- ضربان قلب سریع داشته باشید.
- سردرد یا درد عضلانی داشته باشید.
- میلی به غذا خوردن ندارید. یا بیشتر می‌خورید.
- احساس تهوع یا اسهال دارید.
- احساس لرزش، ضعف یا سرگیجه داشته باشید.
- احساس گرفتگی در گلو و قفسه سینه داشته باشید.
- خواب بیش از حد یا خواب خیلی کم.
- تمرکز کردن برایتان سخت است.
اگر هر یک از این احساسات را دارید، با پزشک خود صحبت کنید. اگرچه این علائم رایج استرس و اضطراب هستند، اما باید مطمئن شوید که به دلیل داروها یا درمان نیستند.
اگر نگران استرس خود هستید، از پزشک خود بخواهید که یک مشاور را برای صحبت با شما معرفی کند یا در مورد گروه‌های حمایتی آنلاین یا حضوری از او سوال کنید. همچنین می‌توانید بپرسید که آیا کلاسی وجود دارد که بتوانید در آن روش‌های مقابله با استرس را آموزش دهید. همچنین کلاس‌ها و برنامه‌های آنلاین زیادی وجود دارند که به ورزش‌های ذهن و بدن، مدیتیشن و سایر اشکال کاهش استرس کمک می‌کنند. نکته کلیدی این است که راه‌هایی برای کنترل استرس خود پیدا کنید و اجازه ندهید که استرس شما را کنترل کند.
امید
وقتی افراد می‌پذیرند که سرطان دارند و با درمان، روال جدیدی را در پیش می‌گیرند، اغلب احساس امید می‌کنند. دلایل زیادی برای امیدواری وجود دارد. میلیون‌ها نفر که سرطان داشته‌اند، امروز زنده هستند. شانس شما برای زندگی با سرطان – و زندگی پس از آن- اکنون بهتر از هر زمان دیگری است. و افراد مبتلا به سرطان می‌توانند حتی در طول درمان، زندگی فعالی داشته باشند.
برخی از پزشکان معتقدند که امید می‌تواند به بدن شما در مقابله با سرطان کمک کند. بنابراین، دانشمندان در حال بررسی این موضوع هستند که آیا چشم‌انداز امیدوارانه و نگرش مثبت به افراد کمک می‌کند تا احساس بهتری داشته باشند یا خیر. در زیر چند راه برای ایجاد حس امید در شما آورده شده است.
- روزها و برنامه‌هایتان را مثل همیشه برنامه‌ریزی کنید. ممکن است در برنامه‌ریزی شما کمی تغییرات به وجود بیاید، اما اشکالی ندارد.
- تا جایی که می‌توانید، سعی کنید کارهایی را که دوست دارید انجام دهید، محدود نکنید.
- به دنبال دلایلی برای امیدواری باشید. اگر مفید است، آنها را بنویسید یا با دیگران در مورد آنها صحبت کنید.
- در طبیعت وقت بگذرانید.
- در مورد باورهای مذهبی یا معنوی خود تأمل کنید.
- به داستان‌هایی درباره افراد مبتلا به سرطان که زندگی فعالی دارند گوش دهید.
خشم
خیلی طبیعی است که بپرسید «چرا من؟» و از سرطان عصبانی باشید. همچنین ممکن است نسبت به ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی، دوستان سالم و عزیزانتان احساس خشم یا رنجش کنید. و اگر مذهبی هستید، حتی ممکن است از خدا عصبانی باشید.
خشم اغلب از احساساتی ناشی می‌شود که ابراز آنها دشوار است. نمونه‌های رایج عبارتند از:
- ترس
- وحشت
- ناامیدی
- اضطراب
- درماندگی
اگر احساس عصبانیت می‌کنید، لازم نیست وانمود کنید که همه چیز خوب است. گاهی اوقات عصبانیت می‌تواند در کوتاه مدت مفید باشد، زیرا ممکن است شما را به اقدام ترغیب کند. اما داشتن عصبانیت یا رنجش مداوم برای شما یا اطرافیانتان احساس خوبی نخواهد داشت. در مورد عصبانیت خود با خانواده و دوستانتان صحبت کنید. یا از پزشک خود بخواهید که شما را به یک مشاور معرفی کند.
غم و افسردگی
بسیاری از افراد مبتلا به سرطان احساس غم و اندوه می‌کنند. آنها احساس می‌کنند که سلامتی خود و زندگی‌ای را که قبل از ابتلا به این بیماری داشتند، از دست داده‌اند. حتی وقتی درمان شما تمام می‌شود، ممکن است هنوز احساس غم و اندوه کنید. این یک واکنش رایج به هر بیماری جدی است. ممکن است زمان ببرد تا با تمام تغییراتی که در حال رخ دادن است کنار بیایید و آنها را بپذیرید.
وقتی غمگین هستید، ممکن است انرژی بسیار کمی داشته باشید، احساس خستگی کنید یا میلی به غذا خوردن نداشته باشید. برای برخی، این احساسات به مرور زمان از بین می‌روند یا کاهش می‌یابند. اما برای برخی دیگر، این احساسات می‌توانند قوی‌تر شوند. این ممکن است به معنای ابتلا به افسردگی باشد که می‌تواند در برخی از افراد مبتلا به سرطان رایج باشد. اغلب مردم متوجه نمی‌شوند که افسردگی یک بیماری پزشکی است که قابل درمان است. برای برخی، درمان سرطان ممکن است با تغییر نحوه عملکرد مغز، به این مشکل افزوده باشد.
دریافت کمک برای افسردگی
افسردگی قابل درمان است. در زیر علائم رایج افسردگی آمده است. اگر هر یک از علائم زیر را بیش از ۲ هفته دارید، با پزشک خود در مورد درمان صحبت کنید. توجه داشته باشید که برخی از این علائم می‌توانند به دلیل مشکلات جسمی باشند، بنابراین صحبت در مورد آنها با پزشک مهم است.
نشانه‌های عاطفی:
- احساس غم و اندوهی که از بین نمی‌رود
- احساس کرختی عاطفی
- احساس عصبی بودن یا لرزیدن
- احساس گناه یا بی‌ارزش بودن
- احساس درماندگی یا ناامیدی، گویی زندگی هیچ معنایی ندارد
- احساس زودرنجی، کج خلقی
- مشکل در تمرکز، احساس پریشانی و حواس‌پرتی
- گریه کردن برای مدت طولانی یا چندین بار در روز
- تمرکز بر نگرانی‌ها و مشکلات
- هیچ علاقه‌ای به سرگرمی‌ها و فعالیت‌هایی که قبلاً از آنها لذت می‌بردید، ندارید
- لذت بردن از چیزهای روزمره، مانند غذا یا بودن با خانواده و دوستان، برایتان دشوار است
- فکر کردن به آسیب رساندن به خودتان
- افکار خودکشی
تغییرات بدن:
- افزایش یا کاهش وزن ناخواسته که ناشی از بیماری یا درمان نباشد
- مشکلات خواب، مانند ناتوانی در خوابیدن، کابوس دیدن یا خواب بیش از حد
- تپش قلب، خشکی دهان، افزایش تعریق، ناراحتی معده، اسهال
- تغییرات سطح انرژی
- خستگی که از بین نمی‌رود
- سردرد، سایر دردها و ناراحتی‌ها
اگر پزشک شما فکر می‌کند که از افسردگی رنج می‌برید، ممکن است برای کاهش تنش به شما دارو بدهد. یا ممکن است شما را به متخصصان دیگر ارجاع دهد. احساس نکنید که باید خودتان این احساسات را کنترل کنید. دریافت کمکی که نیاز دارید برای زندگی و سلامت شما مهم است.
با این حال،
اگر هر فکری در مورد خودکشی دارید، با شماره تلفن ۱۲۳ اورژانس اجتماعی یا ۱۴۸۰ بهزیستی تماس بگیرید و رایگان کمک بگیرید.0
قدردانی
بعضی افراد سرطان خود را به عنوان یک «زنگ بیدارباش» می‌بینند. آنها به اهمیت لذت بردن از چیزهای کوچک زندگی پی می‌برند. به جاهایی می‌روند که هرگز نرفته‌اند. پروژه‌هایی را که شروع کرده بودند اما کنار گذاشته بودند، تمام می‌کنند. زمان بیشتری را با دوستان و خانواده می‌گذرانند. روابط از هم پاشیده را ترمیم می‌کنند.
ممکن است در ابتدا سخت باشد، اما اگر سرطان دارید، سعی کنید در زندگی خود به دنبال شادی باشید. به کارهایی که هر روز انجام می‌دهید و باعث لبخند شما می‌شوند توجه کنید. این کارها می‌توانند به سادگی نوشیدن یک فنجان قهوه خوب، بودن با یک کودک یا صحبت با یک دوست باشند.
همچنین می‌توانید کارهایی انجام دهید که برایتان خاص‌تر هستند، مانند بودن در طبیعت یا دعا کردن در مکانی که برای شما معنی دارد. یا می‌تواند انجام یک بازی مورد علاقه‌تان یا پختن یک غذای خوب باشد. هر چه را که انتخاب می‌کنید، در صورت امکان، چیزهایی را که برایتان شادی می‌آورند، در آغوش بگیرید.
تنهایی
افراد مبتلا به سرطان اغلب احساس تنهایی یا دوری از دیگران می‌کنند. این ممکن است به دلایل مختلفی از جمله موارد زیر باشد:
- دوستان گاهی اوقات در کنار آمدن با سرطان مشکل دارند و ممکن است به ملاقات شما نیایند یا با شما تماس نگیرند.
- احساس می‌کنید کسی به شما اهمیت نمی‌دهد.
- ممکن است آنقدر احساس بیماری کنید که نتوانید در سرگرمی‌ها و فعالیت‌هایی که قبلاً از آنها لذت می‌بردید، شرکت کنید.
- حتی وقتی با افرادی هستید که برایتان مهم هستند، ممکن است احساس کنید که هیچ‌کس نمی‌فهمد چه چیزی را از سر می‌گذرانید.
همچنین طبیعی است که بعد از درمان احساس تنهایی کنید. ممکن است دلتنگ حمایتی شوید که از تیم مراقبت‌های بهداشتی خود دریافت می‌کردید. بسیاری از افراد این حس را دارند که شبکه ایمنی آنها از بین رفته است و توجه کمتری دریافت می‌کنند. معمولاً هنوز احساس می‌کنند که از برخی دوستان یا اعضای خانواده جدا شده‌اند. برخی از آنها ممکن است فکر کنند که حالا که درمان تمام شده است، به زودی به حالت عادی باز خواهید گشت، حتی اگر این درست نباشد. برخی دیگر ممکن است بخواهند کمک کنند اما نمی‌دانند چگونه.
به روش‌های مختلف به دنبال حمایت عاطفی باشید. صحبت با افراد دیگری که سرطان دارند یا پیوستن به یک گروه حمایتی که حضوری یا آنلاین تشکیل جلسه می‌دهند، می‌تواند به شما کمک کند. یا ممکن است فقط با یک دوست صمیمی، عضوی از خانواده، مشاور یا عضوی از جامعه مذهبی یا معنوی خود صحبت کنید و احساس بهتری داشته باشید. کاری را انجام دهید که برای شما مناسب است.
گناه
اگر احساس گناه می‌کنید، بدانید که بسیاری از افراد مبتلا به سرطان نیز همین احساس را دارند. گاهی اوقات افراد خود را به خاطر موارد زیر سرزنش می‌کنند:
- ناراحت کردن افرادی که دوستشان دارند.
- فکر می‌کنند که آنها به نوعی باری بر دوش هستند.
- کار از دست رفته.
- مجبور شدن برای هزینه‌های مراقبت از سرطان پول خرج کنند.
- حسادت به سلامتی دیگران و شرمساری از این احساس.
- انتخاب‌هایی در سبک زندگی که فکر می‌کنند می‌توانسته منجر به سرطان شود.
به یاد داشته باشید که ابتلا به سرطان تقصیر شما نیست. هیچ کس نمی‌داند چرا برخی افراد به سرطان مبتلا می‌شوند در حالی که برخی دیگر نمی‌شوند. ممکن است به شما کمک کند احساسات خود را با کسی در میان بگذارید. اگر مایلید با یک مشاور صحبت کنید یا به یک گروه حمایتی بپیوندید، به پزشک خود اطلاع دهید.
راه‌های بیشتر برای کنار آمدن با احساساتتان
احساسات خود را بیان کنید
مردم دریافته‌اند که وقتی احساسات قوی مانند خشم یا غم را ابراز می‌کنند، بیشتر می‌توانند از آنها رها شوند. برخی با صحبت کردن با دوستان یا خانواده، سایر بازماندگان سرطان، یک گروه حمایتی یا یک مشاور، احساسات خود را مرتب می‌کنند. اما حتی اگر ترجیح می‌دهید در مورد سرطان خود با دیگران صحبت نکنید، هنوز می‌توانید با فکر کردن به آنها یا نوشتن آنها، احساسات خود را مرتب کنید.
خودتان را به خاطر سرطان سرزنش نکنید
بعضی افراد معتقدند که به دلیل کاری که انجام داده‌اند یا نداده‌اند، به سرطان مبتلا شده‌اند. اما دانشمندان نمی‌دانند که چرا یک نفر به سرطان مبتلا می‌شود و یک نفر نمی‌شود. بدن همه افراد متفاوت است. به یاد داشته باشید، سرطان می‌تواند برای هر کسی اتفاق بیفتد.
اگر خوشبین نیستید، سعی نکنید خودتان را خوشبین نشان دهید
بسیاری از مردم می‌گویند که گاهی اوقات می‌خواهند آزادی داشته باشند تا تسلیم احساسات خود شوند. شاید گاهی اوقات فقط باید بگویید: «که روز بدی را پشت سر گذاشته‌ام و به طبقه اتاقم می‌روم و به رختخواب می‌خزم.»
شما انتخاب می‌کنید چه زمانی در مورد سرطان خود صحبت کنید
برای مردم سخت است که بدانند چگونه در مورد سرطان شما با شما صحبت کنند. اغلب عزیزان شما نیت خوبی دارند، اما نمی‌دانند چه بگویند یا چگونه رفتار کنند. اگر می‌خواهید صحبت کنید، می‌توانید با پرسیدن اینکه چه فکری می‌کنند یا چه احساسی دارند، کاری کنید که احساس راحتی بیشتری داشته باشند. و اگر نمی‌خواهید در مورد آن صحبت کنید، اشکالی ندارد که این را هم بگویید. می‌توانید وقتی آماده صحبت هستید، به آنها اطلاع دهید.
راه‌هایی برای کمک به آرامش خودتان پیدا کنید
هر فعالیتی که به شما کمک می‌کند تا آرام شوید، باید زمانی را برای انجام آن اختصاص دهید. مدیتیشن و تمرینات آرامش‌بخش تنها چند مورد از راه‌هایی هستند که نشان داده شده است به دیگران کمک می‌کنند؛ این موارد ممکن است به شما کمک کنند تا وقتی احساس نگرانی می‌کنید، آرامش پیدا کنید.
تا جایی که می‌توانید فعال باشید
بیرون رفتن از خانه و انجام کاری می‌تواند به شما کمک کند تا روی چیزهای دیگری غیر از سرطان و نگرانی‌های ناشی از آن تمرکز کنید. ورزش یا یوگای ملایم و حرکات کششی نیز می‌توانند مفید باشند.
سرگرمی‌ها و فعالیت‌هایی را که از آنها لذت می‌برید پیدا کنید
ممکن است سرگرمی‌هایی مانند بافتنی، نجاری، سفالگری، عکاسی، پازل، مطالعه یا صنایع دستی را دوست داشته باشید. یا به دنبال راه‌های خلاقانه‌ای مانند هنر، فیلم، موسیقی یا رقص باشید.
یاد بگیرید چگونه عوارض جانبی را مدیریت کنید
عوارض جانبی جسمی سرطان می‌تواند بر احساسات شما تأثیر بگذارد. اغلب اگر بدن ما احساس خوبی نداشته باشد، از نظر روحی نیز احساس خوبی نداریم. به عنوان مثال، اگر کسی درد داشته باشد، ممکن است با دیگران بدخلق شود. یا اگر افراد خسته باشند، ممکن است احساس غم و اندوه کنند. برای کسب اطلاعات در مورد عوارض جانبی سرطان و راه‌های کنترل آنها، به بخش عوارض جانبی درمان سرطان مراجعه کنید.
ببین چی رو می‌تونی کنترل کنی
بعضی‌ها می‌گویند که نظم دادن به زندگی‌شان کمک می‌کند. مشارکت در مراقبت‌های بهداشتی، پرسیدن سوال، سر وقت حاضر شدن و ایجاد تغییر در سبک زندگی از جمله مواردی است که می‌توانید کنترل کنید. حتی تنظیم یک برنامه روزانه می‌تواند به شما حس کنترل بدهد. و در حالی که هیچ‌کس نمی‌تواند هر فکری را کنترل کند، برخی می‌گویند که سعی می‌کنند به افکار ترسناک نپردازند، بلکه در عوض هر کاری که می‌توانند انجام می‌دهند تا از بخش‌های مثبت زندگی لذت ببرند. اگر می‌توانید، سعی کنید از انرژی خود برای تمرکز بر آنچه باعث می‌شود احساس بهتری داشته باشید و آنچه اکنون می‌توانید انجام دهید تا تا حد امکان سالم بمانید، استفاده کنید.
تهیه و تنظیم: سید طه نوربخش نظارت و تأیید: فائزه محمدهاشم-متخصص ژنتیک
