فهرست
جراحی و مرحله‌بندی سرطان تیروئید
سلول‌های سرطانی در غده تیروئید، سرطان تیروئید نامیده می‌شوند . غده تیروئید در پایه گردن قرار دارد. این غده دارای لوب راست و چپ است و شکلی پروانه‌ای دارد. غده تیروئید هورمون‌هایی تولید می‌کند که بسیاری از عملکردهای مهم بدن مانند موارد زیر را کنترل می‌کنند:
- کنترل ضربان قلب و دما
- سطح کلسیم خون
- عملکرد متابولیک
مرحله‌بندی چیست و چگونه انجام می‌شود؟
مرحله‌بندی فرآیندی است که طی آن مشخص می‌شود سرطان در بدن شما چقدر است، در کجا قرار دارد و تا چه حد گسترش یافته است (متاستاز). سرطان تیروئید از طریق بافت، لنف و سیستم‌های خونی به سایر قسمت‌های بدن گسترش می‌یابد. مرحله‌بندی همچنین می‌تواند در تصمیم‌گیری در مورد نوع درمان مورد استفاده کمک کند.
پزشک شما برای تشخیص مرحله سرطان، چند آزمایش از شما خواهد گرفت. برای سرطان تیروئید، این آزمایش‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
معاینه فیزیکی: این یک معاینه عمومی برای بررسی بدن شما و صحبت در مورد مشکلات سلامتی گذشته است.
تصویربرداری : آزمایش‌های رادیولوژی می‌توانند درون بدن شما را بررسی کنند تا سرطان را بررسی کرده و میزان شیوع آن را تعیین کنند. این آزمایش‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- سونوگرافی
- CAT اسکن (سی تی اسکن)
- اسکن توموگرافی انتشار پوزیترون (PET scan)
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
آزمایش خون: از نمونه‌های خون می‌توان برای بررسی سطح هورمون‌ها و مواد خاص استفاده کرد. این موارد می‌تواند شامل هورمون تحریک‌کننده تیروئید (TSH)، کلسی‌تونین، آنتی‌بادی‌های ضد تیروئید و/یا سطح کلسیم باشد.
اقدامات پزشکی: این موارد ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- لارنگوسکوپی: حنجره (جعبه صدا) با استفاده از آینه یا لارنگوسکوپ بررسی می‌شود تا از عملکرد صحیح تارهای صوتی اطمینان حاصل شود.
- آسپیراسیون با سوزن ظریف: با استفاده از یک سوزن نازک، سلول‌های تیروئید برداشته شده و از نظر سرطان بررسی می‌شوند.
- بیوپسی جراحی: برداشتن ندول تیروئید، لوب یا کل تیروئید برای بررسی سرطان.
- بیوپسی غده لنفاوی نگهبان: یک رنگ رادیواکتیو یا آبی در نزدیکی تومور سرطانی تزریق می‌شود که توسط غدد لنفاوی مجاور جذب می‌شود. اولین غده لنفاوی که رنگ را نشان می‌دهد، یعنی غده لنفاوی نگهبان، برداشته شده و از نظر سرطان آزمایش می‌شود.
بیوپسی همیشه نمی‌تواند وجود سرطان را مشخص کند. ممکن است برای تشخیص سرطان تیروئید به جراحی نیاز داشته باشید.
روش‌های جراحی مورد استفاده برای درمان سرطان تیروئید
جراحی اغلب برای درمان سرطان تیروئید استفاده می‌شود. روش‌های جراحی مورد استفاده عبارتند از:
- لوبکتومی: برداشتن لوب تیروئید آسیب‌دیده. ممکن است بیوپسی غدد لنفاوی برای بررسی وجود سلول‌های سرطانی انجام شود.
- تیروئیدکتومی تقریباً کامل: برداشتن تقریباً کل غده تیروئید.
- تیروئیدکتومی ساب توتال: برداشتن بخش عمده‌ای از غده تیروئید.
- تیروئیدکتومی کامل: برداشتن کل غده تیروئید.
- لنفادنکتومی: برداشتن غدد لنفاوی مبتلا به سرطان در گردن.
در طول جراحی، جراح شما برشی در جلوی گردن، جایی که غده تیروئید قرار دارد، ایجاد می‌کند. طول این برش چند اینچ خواهد بود.
خطرات جراحی تیروئید چیست؟
مانند هر عمل جراحی، خطرات و عوارض جانبی احتمالی وجود دارد. این موارد می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- خونریزی، که می‌تواند منجر به مشکلات ناگهانی در تنفس شود.
- آسیب به عصب حنجره که می‌تواند منجر به گرفتگی صدا شود.
- آسیب غده پاراتیروئید می‌تواند باعث کم‌کاری پاراتیروئید و کاهش سطح کلسیم شود.
- عفونت.
- لخته‌های خون.
- ابتلا به کم‌کاری تیروئید (تیروئید به اندازه کافی خوب کار نمی‌کند).
بهبودی چگونه است؟
بهبودی پس از جراحی سرطان تیروئید ممکن است شامل بستری شدن در بیمارستان به مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت باشد و اغلب در روز اول پس از عمل به فعالیت‌های عادی خود باز خواهید گشت. قبل از ترک بیمارستان، نحوه مراقبت از محل برش به شما آموزش داده خواهد شد.
تیم پزشکی شما داروهایی را که مصرف خواهید کرد، مانند داروهای مسکن و/یا داروهای درمان کم‌کاری تیروئید، بررسی خواهد کرد.
پزشک شما در مورد هرگونه محدودیت فعالیتی که بعد از عمل جراحی خواهید داشت با شما صحبت خواهد کرد.
چطور می‌توانم از خودم مراقبت کنم؟
ممکن است تا زمانی که حالتان بهتر شود، به یکی از اعضای خانواده یا دوستانتان برای کمک در انجام کارهای روزانه‌تان نیاز داشته باشید.
برای جلوگیری از درد، عفونت و/یا یبوست، حتماً داروهای تجویز شده خود را طبق دستور مصرف کنید. در صورت بروز هرگونه علائم جدید یا بدتر شدن علائم، با تیم پزشکی خود تماس بگیرید.
راه‌هایی برای مدیریت یبوست بعد از عمل جراحی وجود دارد. می‌توانید رژیم غذایی خود را تغییر دهید، مایعات بیشتری بنوشید و داروهای بدون نسخه مصرف کنید. قبل از مصرف هرگونه دارویی برای یبوست، با تیم مراقبت خود صحبت کنید.
نفس عمیق کشیدن و استراحت می‌تواند به مدیریت درد، سالم نگه داشتن ریه‌ها پس از بیهوشی و بهبود تخلیه مایع لنفاوی کمک کند. سعی کنید در هفته اول یا زمانی که متوجه شدید تنش زیادی دارید، چند بار در روز تمرینات تنفس عمیق و آرامش‌بخش انجام دهید.
- نمونه‌ای از تمرین آرامش: در حالی که نشسته‌اید، چشمان خود را ببندید و ۵ تا ۱۰ نفس عمیق و آهسته بکشید. عضلات خود را شل کنید. به آرامی سر و شانه‌های خود را بچرخانید.
در نظر داشته باشید که این مقاله حاوی اطلاعات عمومی است. لطفاً حتماً در مورد برنامه و روند بهبودی خاص خود با تیم مراقبت خود صحبت کنید.
تهیه و تنظیم: سید طه نوربخش
تأیید و نظارت: فائزه محمدهاشم-متخصص ژنتیک