
اگر سرطان دارید، ممکن است در مورد میزان جدی بودن سرطان و شانس زنده ماندن خود سوالاتی داشته باشید. تخمین اینکه بیماری برای شما چگونه پیش خواهد رفت، پیش آگهی نامیده میشود. درک معنای پیش آگهی و همچنین صحبت در مورد آن، حتی برای پزشکان، میتواند دشوار باشد.
آنچه در این صفحه خواهید دید
عواملی که میتوانند بر پیشآگهی شما تأثیر بگذارند
برخی از عواملی که بر پیش آگهی تأثیر میگذارند عبارتند از:
- نوع سرطان و محل آن در بدن شما
- مرحله سرطان، که به اندازه سرطان و اینکه آیا به سایر قسمتهای بدن شما گسترش یافته است یا خیر، اشاره دارد.
- درجه سرطان ، که به میزان غیرطبیعی بودن سلولهای سرطانی در زیر میکروسکوپ اشاره دارد و سرنخهایی در مورد سرعت رشد و گسترش سرطان ارائه میدهد.
- ویژگیهای خاص سلولهای سرطانی، مانند تغییرات ژنتیکی خاص یا وضعیت گیرندههای هورمونی
- سن شما و میزان سلامت شما قبل از سرطان
- چگونه به درمان پاسخ میدهید
درباره مرحلهبندی سرطان و درجه تومور بیشتر بدانید.
جستجوی اطلاعات در مورد پیشآگهی شما یک تصمیم شخصی است
وقتی سرطان دارید، شما و عزیزانتان با ناشناختههای زیادی روبرو میشوید. درک سرطان و دانستن آنچه در انتظار شماست میتواند به شما و عزیزانتان در تصمیمگیری کمک کند. برخی از تصمیماتی که ممکن است با آنها روبرو شوید عبارتند از:
- کدام درمان برای شما مناسبتر است؟
- اگر درمان میخواهید؟
- چگونه به بهترین شکل از خود مراقبت کنیم و عوارض جانبی درمان را مدیریت کنیم؟
- چگونه مسائل مالی و حقوقی را حل کنیم؟
بسیاری از افراد میخواهند از پیشآگهی بیماری خود مطلع شوند. وقتی اطلاعات بیشتری در مورد سرطان خود کسب میکنند، راحتتر میتوانند با آن کنار بیایند. میتوانید از پزشک خود در مورد آمار بقا بپرسید یا خودتان این اطلاعات را جستجو کنید. یا ممکن است آمار را گیجکننده و ترسناک بدانید و فکر کنید که آنها بیش از حد غیرشخصی هستند که برای شما ارزشی داشته باشند. این به شما بستگی دارد که تصمیم بگیرید چه میزان اطلاعات میخواهید.
اگر تصمیم بگیرید که میخواهید اطلاعات بیشتری کسب کنید، پزشکی که بیشترین اطلاعات را در مورد وضعیت شما دارد، بهترین موقعیت را برای بحث در مورد پیشآگهی شما و توضیح معنای احتمالی آمارها دارد.
درک آمار مربوط به بقا
پزشکان با استفاده از آماری که محققان طی سالهای متمادی در مورد افراد مبتلا به همان نوع سرطان جمعآوری کردهاند، پیشآگهی را تخمین میزنند. انواع مختلفی از آمار ممکن است برای تخمین پیشآگهی استفاده شود. رایجترین آمار مورد استفاده عبارتند از:
- بقای مختص سرطان
این درصد افرادی است که نوع و مرحله خاصی از سرطان دارند و در یک دوره زمانی مشخص پس از تشخیص، بر اثر سرطان فوت نکردهاند. این دوره زمانی ممکن است ۱ سال، ۲ سال، ۵ سال و غیره باشد که دوره زمانی ۵ سال اغلب استفاده میشود. بقای مختص سرطان، بقای مختص بیماری نیز نامیده میشود. در بیشتر موارد، بقای مختص سرطان بر اساس علل مرگ ذکر شده در پروندههای پزشکی است. - بقای نسبی
این آماره روش دیگری است که برای تخمین بقای مختص سرطان استفاده میشود و از اطلاعات مربوط به علت مرگ استفاده نمیکند. این آماره، درصد افراد مبتلا به سرطان است که برای مدت زمان مشخصی پس از تشخیص، در مقایسه با افرادی که سرطان ندارند، زنده ماندهاند. - بقای کلی
این درصد افرادی است که نوع و مرحله خاصی از سرطان دارند و در مدت زمان مشخصی پس از تشخیص، به هیچ دلیلی فوت نکردهاند. - بقای بدون بیماری
این آمار، درصد بیمارانی را نشان میدهد که در یک دوره زمانی مشخص پس از درمان، هیچ نشانهای از سرطان ندارند. نامهای دیگر این آمار، بقای بدون عود یا بقای بدون پیشرفت بیماری است.
از آنجا که آمارها بر اساس گروههای بزرگی از افراد است، نمیتوان از آنها برای پیشبینی دقیق آنچه برای شما اتفاق خواهد افتاد استفاده کرد. هر فرد متفاوت است. درمانها و نحوه پاسخ افراد به درمان میتواند بسیار متفاوت باشد. همچنین، سالها طول میکشد تا فواید درمانهای جدید و روشهای تشخیص سرطان مشاهده شود. بنابراین، آماری که پزشک شما برای پیشبینی استفاده میکند، ممکن است بر اساس درمانهای امروزی نباشد.
با این حال، اگر آمار نشان دهد که سرطان شما احتمالاً به درمان پاسخ خوبی میدهد، پزشک ممکن است به شما بگوید که پیشآگهی خوبی دارید. یا اگر کنترل سرطان دشوارتر باشد، ممکن است به شما بگوید که پیشآگهی بدی دارید. صرف نظر از آنچه پزشک به شما میگوید، به خاطر داشته باشید که پیشآگهی یک حدس آگاهانه است. پزشک شما نمیتواند مطمئن باشد که اوضاع برای شما چگونه پیش خواهد رفت.
اگر تصمیم به عدم درمان دارید
اگر تصمیم به عدم درمان دارید، پزشکی که وضعیت شما را بهتر میشناسد، بهترین فرد برای بحث در مورد پیشآگهی شماست.
آمار بقا اغلب از مطالعاتی حاصل میشود که درمانها را با یکدیگر مقایسه میکنند. بنابراین با توجه به اینکه شما تصمیم گرفتهاید هیچ درمانی در پیش نگیرید، ممکن است برای پزشک شما آسان نباشد که پیشآگهی دقیقی به شما ارائه دهد.
درک تفاوت بین درمان و بهبودی
درمان قطعی به این معنی است که پس از درمان، هیچ اثری از سرطان شما باقی نمیماند و سرطان هرگز برنمیگردد.
عوارض دیررس درمان سرطان
معاینات منظم، تغذیه سالم و ورزش میتواند به مدیریت عوارض دیررس کمک کند.
بهبودی به این معنی است که علائم و نشانههای سرطان شما کاهش یافته است. بهبودی میتواند جزئی یا کامل باشد. در بهبودی کامل، تمام علائم و نشانههای سرطان از بین رفته است.
اگر به مدت ۵ سال یا بیشتر در بهبودی کامل باشید، برخی از پزشکان ممکن است بگویند که شما درمان شدهاید. با این حال، برخی از سلولهای سرطانی میتوانند سالها پس از درمان در بدن شما باقی بمانند. این سلولها ممکن است باعث شوند که سرطان روزی برگردد. در مورد سرطانهایی که برمیگردند، اکثر آنها در ۵ سال اول پس از درمان این اتفاق میافتد. اما این احتمال وجود دارد که سرطان بعداً برگردد. به همین دلیل، پزشکان نمیتوانند با اطمینان بگویند که شما درمان شدهاید. حداکثر چیزی که میتوانند بگویند این است که در حال حاضر هیچ نشانهای از سرطان وجود ندارد.
به دلیل احتمال بازگشت سرطان، پزشک شما را برای سالهای زیادی تحت نظر خواهد داشت و آزمایشهایی برای یافتن علائم بازگشت سرطان انجام خواهد داد. آنها همچنین علائم عوارض دیررس درمانهای سرطانی که دریافت کردهاید را بررسی خواهند کرد.
تهیه و تنظیم: سیدطه نوربخش
نظارت و تأیید: فائزه محمدهاشم-متخصص ژنتیک